सुन्दरकुमार थकाली
मुस्ताङ

विगत ४ महिना अघिबाट उपल्लो मुस्ताङमा असहज बनेको मुस्ताङ यात्रा सहज हुने भएको छ । जोमसोम हुँदै लोमान्थाङ जाने कुनै पनि सवारी अहिलेसम्म जान सक्तैनन् । यसवर्ष पटक पटक परेको हिउँ सडकमा जमेपछि उपल्लो मुस्ताङ यात्रा प्रभावित भएको हो ।

बेनी—जोमसोम—कोरला सडक खण्डको समर–भेना सडकमा हाल ५ फिट बाक्लो बरफ जमेको छ । उपल्लो मुस्ताङको पहुँचमार्ग समर–भेना निकै जोखिमयुक्त र अप्ठ्यारो सडक हो । घाम नलाग्ने ओसिलो ठाउँ भएकाले हिउँदमा थुप्रिएको हिउँ चट्टानजस्तो बरफ भएर बसेको हो ।

सडकमा जमेको बरफ नपग्लिँदा उपल्लो मुस्ताङमा सवारी चल्न सकेका छैनन् । जीपसमेत नचलेपछि उपल्लो मुस्ताङ फर्कने स्थानीय तथा पर्यटकले सास्ती व्यहोर्नु परेको हो । हिउँदयामको मौसममा उपल्लो मुस्ताङे समुदाय रोजीरोटीका लागि बेँसी झर्ने चलन छ । बेँसीमा व्यवसाय गरी फर्केकाहरु गर्मी याम सुरु हुनासाथ गाउँ फर्कन्छन् ।

गाउँ फर्कनेहरु बरफले सडक अवरुद्ध हुँदा पैदल वा जोमसोमबाट मालवाहक ट्रकको सहारा लिनु परेको छ ।

वारागुङ गाउँपालिकाको छुसाङ गेटदेखि चराङ गाउँसम्म कालीगण्डकी नदीको तिरैतिर मालवाहक ट्रक उपल्लो मुस्ताङ उक्लन्छन् । ट्रक उपल्लो मुस्ताङ पुगे पनि जीपका लागि नदी बाधक बनेको छ । घर फर्कने र फर्कने योजना बनाएका उपल्लो मुस्ताङासी ट्रकको पर्खाइमा रहने बाध्यता छ । नदीको बाटो पनि पुस, माघ र फागुन महिना हिउँकै कारण ठप्प थियो ।

दैनिक उपभोग्य सामग्री र सामान्य आवतजावतका लागि लोमान्थाङ र चराङवासीले पटक पटक हिउँ पन्छाएका थिए । उपल्लो मुस्ताङमा जीप नियमित गराउन लोघेकर दामोदरकुण्ड गाउँपालिकाले पहल अघि बढाएको छ । सडकमा जमेको हिउँ पन्छाउन वारागुङ मुक्तिक्षेत्र गाउँपालिका र उपल्लो मुस्ताङ जीप व्यवसायीले समेत सहकार्य गरेको लोघेकर दामोदरकुण्ड गाउँपालिका अध्यक्ष लोप्साङ छोम्फेल विष्टले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार बरफ पन्छाउन डोजरले काम थालेको र यसै साताभित्र उपल्लो मुस्ताङमा भाडा जीप चल्नेछ । समर÷भेना हुँदै जीप चलेपछि उपल्लो मुस्ताङ लगायत घिलिङ र घमीका स्थानीयको यात्रा सहज हुने बताइएको छ ।

उपल्लो मुस्ताङ जीप व्यवसाय समितिका अध्यक्ष देव गुरुङले अर्को हप्ता समितिका जीपहरुले यातायात सुविधा उपलब्ध गराउने जानकारी दिए । उनका अनुसार हिउँदयाममा भारी हिमपात हुने र यात्रुको चहलपहल शून्य हुने भएकाल १२ महिना जिप चल्न सक्ने अवस्था छैन । ‘करिडोर सडक सम्पन्न भए हामी सधैं सेवा दिन तयार छौं,’ अध्यक्ष देवले भने ।’

समर÷भेना प्याकेजमा काम शून्य
उपल्लो मुस्ताङ जाने सडकको समर÷भेना खण्डमा कडा चट्टान र अप्ठ्यारो भीरका कारण यात्रुले जोखिमको यात्रा बाध्य छन् । यहाँ साविक जिविसले पटक पटक सडक मर्मत गरे पनि सडकका समस्या ज्युँ का त्यूँ छन् । समर खोलाको भीरदेखि झो खोलासम्मको करिब ५ किलोमिटर सडक जोखिम रहेको यातायात व्यवसायी देव गुरुङले बताए ।

उक्त खण्डको सडक कालीगण्डकी करिडोरको कोरला सडक आयोजनाले ११ किमी प्याकेजमा ठेकेदार कान्छाराम,कोशी एन्ड न्यौपानेलाई जिम्मा दिएको हो । जोमसोम—कोरला सडकको पूरै खण्डमा ८० प्रतिशत सडक विस्तारको काम सम्पन्न हुँदा यहाँ सडक विस्तारमा कुनै प्रगति हुन सकेको छैन । आयोजना प्रमुख मुकुन्द अधिकारीले समर÷भेना सडक विस्तार कार्य ठेकेदारका कारण ढिलाइ भएको स्वीकारे ।