समाधान संवाददाता
पोखरा

गण्डकी प्रदेश सभाको आइतबारको बैठकमा शून्य र विशेष समय लिएर बोल्ने सांसदले बाढीपहिरो, कोरोना लगायत समसामयिक विषयमा आवाज उठाएका छन् । शून्य समयमा २ र विशेष समयमा ७ सांसदले भनाइ राखे । बाढी पहिरोले बर्सेनि क्षति पु¥याए पनि रोकथाम र नियन्त्रणका लागि सरकारले दीर्घकालीन उपाय अवलम्बन गर्न उनीहरुले सुझाएका छन् ।

पहिरोका कारण घरवास गुमाएकाहरुको बसोबासका लागि सरकारले जिम्मा लिनुपर्ने, घाइतेको तत्काल उद्धार र उपचार गर्नुपर्ने माग पनि उनीहरुले गरेका छन् । जनताको दुखमा साथ दिनुपर्ने बेलामा विलासितामा रमाएको भन्दै सरकारको आलोचना पनि सदनमा भएको छ ।

आइतबारको बैठकमा ३ मन्त्रीले जवाफ पनि दिएका छन् । उद्योग, पर्यटन, वन तथा वातावरण मन्त्री विकास लम्साल, भूमि व्यवस्था कृषि तथा सहकारी मन्त्री लेखबहादुर थापा, सामाजिक विकास मन्त्री नरदेवी पुनमगरले विभिन्न समयमा सांसदले उठाएका प्रश्नको जवाफ दिएका हुन् ।

मन्त्री लम्सालले प्राविधिको तहमा परेका २ जिल्लाका वन रक्षकले सोही अनुसारको तलब नपाउने अवस्था साउनबाट अन्त्य हुने बताए । सर्वोच्च अदालतले फैसला गरिसके पनि स्याङ्जा र कास्कीका वन रक्षकले ग्रेड वृद्धि वापतको रकम पाउन सकेका थिएनन् । पोखरामा रहेको अन्तर्राष्ट्रिय पर्वतीय संग्रहालयमा आर्थिक अभावका कारण कर्मचारी कटौतीमा परेको जानकारी आफूले पाएको उनले जानकारी गराए ।

मन्त्री थापाले बाढी पहिरोबाट कृषि बाली र पशुमा पुगेको क्षति विवरण संकलन भभएरहेको र राहतका लागि स्थानीय तहदेखि नै प्रक्रिया पु¥याएर ल्याएको खण्डमा मन्त्रालयले सक्दो सहयोग गर्ने बताए । धवलागिरीका जिल्लामा सलहको प्रकोप देखिए पनि ठूलो समस्या नआएको जानकारी आफूले पाएको उनले जनाए ।

मन्त्री पुनमगरले कोरोन नियन्त्रण र रोकथामका लागि प्रदेश सरकार क्रियाशील रहेको जिल्ला अस्पतालको स्तरवृद्धिका लागि पहल भइरहेको जानकारी गराइन् । कतिपय ठाउँमा आइसियु र भेन्टिलेटरका लागि स्थानको अभाव हुँदा समस्या परेको उनको भनाइ थियो ।

आइतबारको बैठकमा विधायसमिति सभापति मोहनप्रसाद रेग्मीले गण्डकी प्रज्ञा प्रतिष्ठान स्थापना र सञ्चालन गर्न बनेको विधेयकको प्रतिवेदन सभामा पेस गरेका छन् । अर्को बैठक सोमबार दिनको १ बजे बस्ने सभामुख नेत्रनाथ अधिकारीले जानकारी गराए ।
…
पृना क्याम्पसको अवस्था सुधार होस्
राजीव पहारी
कास्की, नेकपा
मानव सभ्यताको मुल आधार शिक्षा हो । विकास भनेको फगत बाटोघाटो पुल पुलेसामात्र होइन । ज्ञान विवेकसँग विकास जोडिएको हुन्छ । प्रविधि पनि जोडिएको हुन्छ । पोखरेली शिक्षा सेवीको अग्रसरतामा २०१७ साल भदौमा पृथ्वीनारायण कलेज स्थापना भयो । मुलुकमा आवश्यक दक्ष जनशक्ति यहीँबाट उत्पादन भए । यहाँ पढेका धेरै व्यक्ति राज्य सञ्चालनको उच्च तहमा पुगेका छन् ।

म आफै पनि त्यो क्याम्पससँग जोडिएको छु । मैले स्ववियुको नेतृत्व लिँदा २२ हजार विद्यार्थी थिए । अहिले पिसिएल फेजआउट हुँदा पनि १२ हजार विद्यार्थी छन् ।

२४ विषयमा स्नातकोत्तर विषयको पढाइ भइरहेको छ । तर क्याम्पस समस्यामा छ । खानेपानीको अभाव छ । बोरिङको पानीले पुगेको छैन । पुरुष छात्रावास बन्द छ । महिला छात्रावास पनि पानी चुहिएर जीर्ण बनेको छ ।

पोखरामा यो सभागृहबाहेक ५ सयभन्दा बढी अट्ने हल छैन । पिएन क्याम्पसमा ७ सय जना अट्ने अडिटोरियम हल छ । तर फर्निचर र फर्निसिङ नहुँदा अलपत्र परेको छ । पार्किङ पनि पर्याप्त छ । धेरै कार्यक्रम गर्न सकिन्छ ।

हुन त प्रदेश सरकारले आफ्नै गण्डकी विश्वविद्याय बनाउँदै छ । यसो हुँदा हुँदै पनि सबैको गौरव पृथ्वीनारायण क्याम्पसलाई अगाडि बढाउनु हाम्रो दायित्व हो । थोरै लगानीमा पनि धेरै प्रतिफल पाउन सकिन्छ ।

प्रदेश सरकारको अथक प्रयासले प्रदेशमा कोरोना नियन्त्रणभित्र छ । लेकसाइडमा रेस्टुरेन्ट चलाएकी एक चिनिया महिलाको मृत्यु भयो । उनीसँग सम्पर्कमा आएकाहरुको रिर्पोट नेगेटिभ आएको छ । लकडाउन सकिए पनि कोरोना सकिएको छैन । कोरोनाबाट जोगिनबाट अपनाउनुपर्ने उपाय अबलम्बन कडा रुपमा लागु गर्नुपर्‍यो । पोखरामा जाम बढिरहेको छ । सचेतना बढाउनुपर्ने छ ।

बाढी पहिरोका कारण जनधनको ठूलो क्षति हुँदै आएको छ । खोला बस्तीमा होइन बस्ती खोलामा बसेकाले समस्या आएको छ । यसतर्फ सरकारको ध्यानाकर्षण गराउँछु ।
…
नारायणीले बस्ती बगायो
विष्णुप्रसाद लामिछाने
नवलपुर, नेपाली कांग्रेस

मुलुक कोरोनाको संक्रमणबाट त्रस्त भएका बेला बाढी र पहिलोले आक्रान्त पारेको छ । नवलपुर जिल्लामा बुलिङटारमा दलित दम्पतीको मृत्यु भएको छ । उनीहरुको परिवालाई तत्काल क्षतिपूर्ति प्रदान गरिनुपर्छ ।

नारायणी नदीले धेरैतिर कटान गरेको छ । गैंडाकोट, देवचुली, कावासोती र मध्यबिन्दु नगरपालिकामा कटान भएको छ । मध्यविन्दुको कटान रोक्न तत्काल पहल नभएको भए ठूलो क्षति हुने थियो । तर संकट टरेको छैन । नदीको बहाव परिवर्तनका लागि थप रकम चाहिन्छ । नारायणी नदी मात्र होइन नवलपुरका केरुङे लगायतका खोलाले ठूलो क्षति पुर्‍याएका छन् । बजेट सक्ने काम भएको छ । तर दीर्घकालीन काम हुन सकेको छैन ।

मध्यविन्दुको अमलटारीमा नारायणी नदी गाउँमा पसेर २१ घर विस्थापित भएका छन् । अमलटारीबाट पुरानै धारमा फर्काउन सकियो भने त्यहाँको धेरै समस्या समाधान हुन्छ ।
…
सरकार विलासितामा रमायो
पियारी थापा
बागलुङ, जनमोर्चा

कोरोना हाम्रा लागि नयाँ हो । त्रास फैलाइरहेको छ । हामी यसैबीचमा प्राकृतिक विपत्तिसँग जुध्नु परेको छ । यो नौलो होइन । तर सरकार अनभिज्ञता जनाएर बसेको छ । बर्खा लाग्दा समस्या आउँछ सरकारका मान्छे पैसा बोक्छन् सहयोग गर्छन, फोटो खिच्छन आउँछन्। अर्को वर्ष पनि त्यही क्रमले निरन्तरता पाउँछ । स्थानीय बासिन्दा त्यही ठाउँमा टहरो बनाएर बस्न वाध्य हुन्छन् । अर्को बर्खामा त्यही वितन्डा । सरकार किन मौन छ । जवाफ चाहिन्छ हामीलाई ।

पहाडी भूगोलमा भएको बाढीपहिरोको कारण विकासका काममा आलाकाँचापन हो । सरकारलाई यसको वास्ता छैन । बर्खामासमा बाटो बन्या छ । डाँडा कोपरेको छ । काम गर्ने शैली परिवर्तन भएन । आर्थिक वर्ष वैशाखबाट सुरु गर्न मेरो सुझाव छ ।

सरकार विलासितामा रमाउने, जनता दुखमा दिन बिताउनु परेको छ । गण्डकी प्रदेश सरकारले ६० वटा गाडी मात्रै किनेको खबर बाहिर आएको छ । कम्युनिस्टको मुकटभित्र लुकेको शासकीय शैली, विलासिता, पद प्रतिष्ठाको पदलोलुप, रहस्यमय जीवनशैलीको परिवर्तन आवश्यक छ । यो विषम परिस्थितिमा के नैतिकताका आधारमा विलासिताको गाडी भोग गर्ने ? बरु जनताको आहातमा राहतको प्याकेज लैजाऔं, भौकै प्यासै रोगव्याधिसँग लडेका हरेक नेपालीसँग सरकारको बलियो उपस्थिति पुर्‍याउने विषयमा काम गरौं ।

…
उद्धारका लागि जिल्लामा कार्यदल चाहियो
धनन्जय दवाडी
लमजुङ, नेकपा

कोरोनासँगै असार २५ साउन ५, ६, र ७ गते बाढी आएको छ । मस्र्याङ्दीमा ८३ घर विस्थापित भएका छन् । २१ घर पुरेको छ । गाईवस्तु बगाएको छ । दोर्दी, ढोडेनी, मध्यनेपाल लगायत धेरै ठाउँमा मानिसहरु विस्थापित भएका छन् । यो विस्थापितको तस्बि मात्र होइन हाम्रो विकासको मोडलको तस्बिर पनि हो ।

सरकारबाट गरिनुपर्ने उद्धारका लागि अभाव खड्केको छ । उद्धारका लागि धेरै तयारी गर्छौ, फिल्डमा उत्रिने बेला हामीसँग पर्याप्त जनशक्ति छैन । यसका लागि प्रत्येक पालिका र जिल्लामा कार्यदल खडा गरिनुपर्छ ।
मस्र्याङ्दी पल्लोटारीका ८३ परिवारलाई पुनःस्थपित गराउनुपर्ने छ । खानेपानीको व्यवस्था गर्नुपर्नेछ ।

हामीकहाँ दलित, गरिब, महिला बालबालिकाका नाममा धेरै एनजिओले काम गरेको पाइन्छ । तर अहिले पीडितको उद्धारका लागि फाटफुटवाहेक प्रयास भएको छैन । प्रदेश सरकारले यसमा चासो दिनु जरुरी छ । लमजुङको दुवार गाउँमा ६० भन्दा बढी परिवार विस्थापित भएका छन् । मुख्यमन्त्री वातावरणमैत्री कार्यक्रम पनि प्रभावित भएको छ ।

हिजोदेखि बसेको थातथलो बगरमा परिणत भएको देख्दा चित्त दुखेर आउँछ । २२ वर्ष विदेशमा बसेर कमाएको सम्पत्ति २२ मिनेटमा बिनास हुँदा मन बटाएिर आउँछ । सुत्केरी, बालबालिकाले तातो ठाउँ पाएका छैनन् । हाम्रो संविधानमा बाच्न पाउने, आवास र खान पाउने अधिकार उल्लेख छ । प्रदेश सरकारले नीति योजना र कानुन निर्माण गरेर काम गर्नुपर्ने छ । बोल्न नसक्नेहरुका लागि सरकार आफै आवाज बनेर आएको भन्ने अनुभूति होस । लमजुङको पहिरोमा परेकाहरुका चितवनमा उपचार भइरहेको छ । उनीहरुको उपचार खर्च प्रदेश सरकारले बेहोरिदियोस्भन्ने अनुरोध गर्दछु ।

…
राजनीतिक पूर्वाग्रहले बाटो खायो
मेखलाल श्रेष्ठ
स्याङ्जा, नेपाली कांग्रेस
देश कोभिडबाट प्रभावित हुँदै प्राकृतिक रुपमा जर्जर भएका बेला यो सदनमा प्रदेशका जनताका समस्या सुन्ने मन्त्रीज्यूहरको उपस्थिति निकै कम छ । प्रदेश सभामा कस्ता विषय आएका छन् भन्ने कुरा सुनेर समाधान गर्ने बेलामा अगाडिको लाइन खाली छ । मन्त्रीज्यूहरु निकै कम देखिुनभएको छ । यही समस्या समाधानका लागि जिल्ला जानुभएको छ कि आन्तरिक किचलोका कारण सत्ता जोगाउने खेलमा लाग्नुभएको छ । यस्तो हुनुहुँदैन ।

स्याङ्जाको भीरकोट नगरालिकाको बयरघारी–मयनडाँडा हुँदै पर्वत जाने, टेन्डर गरेर पिच हुने अवस्थामा थियो । ठेकेदारको समय थप भएको छ । तर सरकारले पैसा नदिएका कारण काम हुन सकेको छैन । बयरघारी बानेथोक बिरुवाको बाटो राजनीतिक पूर्वाग्रहका कारण बजेट नपरेकाले मोटर साइकल हिँड्न सक्ने अवस्था छैन । बिरामी हुँदा उपचारका लागि अस्पताल लैजान समेत समस्या परेको छ ।

हेलु कालिका सामुदायिक कालिका अस्पतालले जसरी आफूले अग्रसर भयो । अहिले प्रदेशले आफ्नो मातहतमा ल्याउन मुख्यमन्त्रीले धेरैपटक वचन दिनुभयो । तर सरकारले चासो देखाएन ।
…
पीडितलाई बास दिऊँ
मणिभद्र शर्मा
बागलुङ, नेपाली कांग्रेस

साउन महिनामा बागलुङका धेरै ठाउँमा घर जोखिममा छन् । विस्थापित भएर अरुको घरमा बस्नुपरेको छ । ती दुवैथरीलाई राहतसहितको सामग्री उपलब्ध गराइ बसोबासको व्यवस्था गरिनुपर्छ ।

बागलुङकै रामरेखाको कालिगण्डकी किनारमा पहिरोले ३ साधन पुरेको छ । २ जना चालक पहिरोमा पुरिएकोमा १ जनाको शव भेटिएको छ । हराइरहेकाको खोजीका लागि अनुरोध गर्छु ।

नेपालमा ६४ वटा संस्थानले वार्षिक ९० करोडको घाटा दायित्व पारिरहेका छन् । हाम्रै प्रदेशको गोरखकाली रबर उद्योगले पनि हालसम्म १ अर्ब ६० करोड अहिलेसम्म घाटा दायित्व सरकारले बेहोरेको छ । घाटा दायित्व बेहोर्दा खर्च भएको रकमले नयाँ उद्योग सञ्चालन हुनेथियो । सकिन्छ सञ्चालन गरौं ।नसके बन्द गरौं । बर्सेनि खर्च मात्र नथपौं ।
….
प्याकेज ल्याएर बाटो बनाऊँ
हरिशरण आचार्य
जनता समाजवादी, गोरखा

बाढी पहिरोका कारण नेपालमा अर्को संकट परेको छ । आफैले निर्माण गरेका भौतिक संरचनामार्फत जोखिम निर्माण गरेका छौं । यो निर्माण हुने गतिविधिलाई तत्काल रोकियोस म आग्रह गर्छु । गोर्खा लगायत धेरै ठाउँमा बाढीले वितन्डा मच्चाएको छ । पालुङटारको सेराबजारमा रहेको जग्गाको आलि कान्ला नचिन्ने भएको छ । दरौंदीको खारखोलाको खेतको पनि आली नचिन्ने अवस्था छ । बगरमा परिणत भएको छ । सहयोगका लागि किसानले स्थानीय र प्रदेश सरकारसँग आग्रह गरेका छन् । नयाँ नापी गरे तत्काल जग्गा छुट्याउन सरकारले पहल थाल्नुपर्छ ।

गोरखाका धेरै ठाउँमा समस्या छ । हिजो करोड लगानी गरेका संरचना मर्मतका लागि ५ गुना बढी खर्च हुने अवस्था छ । मुख्य सडक हिँड्न नसकिने भएको छ भने भित्री सडकको अवस्था त निकै दयनीय छ । प्याकेज ल्याएर ११ वटै जिल्लाका बाटोघाटो बनाउन सरकारसँग आग्रह गर्छु ।

विस्थापितलाई बसोबासको व्यवस्था गर
भगवतप्रकाश मल्ल
स्याङ्जा, नेपाली कांग्रेस

स्याङ्जाको गल्याङ नगरपालिका १० मा २५ मिटर माथिबाट पहिरो गए माया सारुको मृत्यु भएको छ । नारायणी सारुको पोखरामा उपचारपछि घर फर्केकी छन् । विस्थापित १५ परिवारका ८० जना छिमेकमा बसेका छन् । पीडित परिवारलाई तत्काल राहत उपलब्ध गराएर विस्थापितलाई वसोवासको व्यवस्था गरिनुपर्छ ।

एम्बुलेन्स हिँड्ने बाटो बनाऊ

प्रकाशचन्द्र दवाडी
गोरखा, नेपाली कांग्रेस

बाढी पहिरोले धेरैतिर जोखिम पुर्‍याएको छ । गोरखाको वारपाक सुलिकोटस्थित तीनखण्डेमा ८ घर बस्नै नहुने भएको छ । ३ घर पूर्ण विस्थापित भएका छन् । यसमा सरकारको ध्यान पुगेको छैन । वारपाक सुलिकोटमा धेरै धनजनको क्षति भएको छ । १२ किलो वारपाक सडक एम्बुलेन्स सम्म हिँड्ने बनाउन सके हुन्थ्यो ।
………