पोखरा ।
गण्डकी प्रदेश संग्रहालयमा नयाँ भौतिक संरचना धमाधम निर्माण भइरहेका छन् । नयाँ ग्यालरी, पुस्तकालय, कफी सप, कोसेली घर र अटोभिजन डकुमेन्ट्री सहितको पुरातात्विक र कलात्मक भवन बनिरहेका छन् । गण्डकी प्रदेश सरकारले बहुवर्षीय योजना अन्तर्गत ५ वर्षभित्र संरचना पुनर्निर्माण र नयाँ थप्न २१ करोड बजेट दिने भएको छ । संग्रहालयमा अहिले कार्यालय भवन निर्माण अन्तिम चरणमा छ । ग्यालरी, भवन धेरै पुरानो भएकाले पुनर्निर्माण तथा थप गर्ने योजना रहेको संग्रहालय प्रमुख करुणा राईले जानकारी दिइन् ।

परिसरभित्रको खाली जग्गामा भवन बनिरहेको छ । त्यहाँ पुस्तकालय, कफी सप, पोखराको चिनो स्वरुप पर्यटकका लागि काठ, माटो र धागोबाट बनेका स्थानीय उत्पादन कोसेली घर हुने राईले बताइन् । प्रदेशभित्र बसोबास गर्ने जातजातिका धर्म, संस्कृति भाषा जीवनशैली, भौगोलिक, पर्यटकीय गन्तव्यका बारेमा हेरेर आफैंले थाहा पाउन सकियोस् भनेर अटोभिजन डकुमेन्ट्री सञ्चालन गरिने प्रमुख राईले सुनाइन् ।

कार्यालय प्रयोजनमा प्रयोग भइरहेको कोठालाई प्रदेशबारे सम्पूर्ण जानकारी दिन सूचना कक्ष बनाइने भएको छ । प्रदेश संग्रहालय भए पनि सोचे जति पर्यटक नआएको राईले सुनाइन् । ‘संग्रहालय ओझेल पर्नुमा मुख्य ३ कारण छन् । पहिला प्रवेश गेटसमेत थिएन, गेट बनाएको २ वर्षमात्र भयो, गेट बनाएपछि भने पर्यटक आउन थालेका छन्,’ उनले भनिन्, ‘प्रचारप्रसारको पनि कमी छ । भर्खरैमात्र वेबसाइट बनाएका छौं । अब पर्यटकको चहलपहल बढ्छ कि ?’

२०४१ मा स्थापना भएको संग्रहालय पहिला संघ सरकारमातहत थियो । ०७२ सालदेखि गण्डकी प्रदेश मातहतमा आएको हो । संग्रहालयमा गण्डकी र आसपासमा बसोबास गर्ने गुरुङ, थारु, छन्त्याल, मगर, दुरा, थकाली जातिका भेषभुषा, गरगहना, परम्परागत बाजागाजा, हातहतियार र नापतौल सामग्री संग्रहित छन् । मुस्ताङमा उत्खननबाट प्राप्त पुरातात्विक सामग्री पनि संग्रहालयमा छन् । यहाँ १६ औं शताब्दीदेखिका पुरातात्विक बहुमूल्य विभिन्न धातु, हातहतियार र मूर्ति देख्न सकिन्छ ।

आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा यो संग्रहालय १५ हजार पर्यटक संग्रहालय पुगेका छन् । संग्रहालयमा अहिले १० जना स्थायी र २ अस्थायी कर्मचारी छन् । मंगलबार र सार्वजनिक बिदाका दिन संग्रहालय बन्द हुन्छ ।