जोमसोम ।
चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतसँग सीमाना जोडिएको उपल्लो मुस्ताङको लोमान्थाङ गाउँपालिकाका नागरिकलाई घरदैलोमै नेपाली नागरिकता वितरण गरिएको छ । मुस्ताङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी अनुप केसीको पहलमा उपल्लो मुस्ताङ स्थित इलाका प्रशासन कार्यालयबाट यो सेवा उपलब्ध गराइएको हो ।

इलाका प्रशासनबाट नागरिकता वितरण २ वर्षदेखि रोकिएको थियो । यसअघि सरकारले उपल्लो मुस्ताङको लोमान्थाङ र लोघेकर दामोदरकुण्ड गाउँपालिकामा बसोबास गर्ने स्थानीय नागरिकलाई लक्षित गरी ईलाका प्रशासन कार्यालय स्थापना गरेको थियो । कार्यालयमा अधिकृत तहको दरबन्दी खाली हुँदा नागरिकता, राहदानी र अन्य सेवा अवरुद्ध थिए ।

उपल्लो मुस्ताङमा २०७३ मा सर्वसाधारणलाई घरदैलोमै सेवा प्रवाह गर्ने उद्देश्यले इलाका प्रशासन कार्यालय स्थापना गरिएको थियो । यहाँ कार्यालय प्रमुखसहित ७ कर्मचारीको दरबन्दी छ । तर कार्यालय प्रमुखको दरबन्दी पूर्ति हुन नसक्दा कार्यालयका सबै सेवा अवरुद्ध भएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी अनुप केसीले उल्लेख गरे ।

इलाका प्रशासन कार्यालय भए पनि कार्यालय प्रमुख नहुँदा २ वर्षदेखि सास्ती पाएका नागरिकलाई गाउँमै घुम्ती सेवा

‘कार्यालय प्रमुखको दरबन्दी रिक्त छ, पदपूर्ति हुन सकेको छैन,’ केसीले भने, ‘कार्यालय प्रमुख नभएपछि अरु कर्मचारी बस्नु र नबस्नुको कुनै अर्थ छैन । यसैले उनीहरुलाई जिल्लाकै कामकाजमा खटाइएको छ ।’

उपल्लो मुस्ताङमा इलाका प्रशासनको काम ठप्प बन्दा सर्वसााधारणले नागरिकता र राहदानी बनाउन जोमसोम आउनुपर्ने बाध्यता थियो । सोही समस्यालाई मध्यनजर गर्दै जिल्ला प्रशासन कार्यालय जोमसोमबाट सहायक सिडिओ चन्द्रकान्त बस्नेतसहितको टोली उपल्लो मुस्ताङको इलाका प्रशासनमा पुगेको हो ।

टोलीले लोमान्थाङ गाउँपालिका कार्यालयको समन्वयमा वैशाख २८ र २९ गते २ दिनसम्म बसेर नागरिकता सेवा प्रदान गरेको हो । सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी बस्नेतले लोमान्थाङमा नयाँ नागरिकता २८ जनालाई र पुरानो नागरिकताको प्रतिलिपि १४ जनालाई दिइएको छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट राहदानीका लागि प्रक्रिया पूरा गरी प्राप्त भएका ९ राहदानीसमेत सरोकारवालालाई हस्तान्तरण गरिएको छ ।

प्रशासनको आकस्मिक सेवाले राहत पुगेको लोमान्थाङका ६५ वर्षीय पेमा रिन्जिङ गुरुङले उल्लेख गरे । उनले सरकारले इलाका प्रशासन स्थापना गरे पनि कर्मचारी व्यवस्थापन नहुँदा समस्यामा परेको सुनाए ।

लोमान्थाङकै ७३ वर्षीय छाङ क्षोगे गुरुङले घरदैलोमै नागरिकता सेवा पाउँदा निकै खुसी लागेको जनाए । ‘जोमसोम पुगेर फर्किदा ५ हजार खर्च हुन्छ, होटलमा बस्नुपरे अझै बढी हुन्छ,’ गुरुङले भने, ‘प्रशासनको आकस्मिक सेवाले समय र खर्च दुबैको बचत भएको छ, यसलाई आगामी दिनमा पनि निरन्तरता दिइनु पर्छ ।’

सहायक सिडिओ बस्नेतले इलाका प्रशासन प्रमुखमा पदपूर्ति नभएसम्म प्रत्येक महिना यसरी नागरिकता र राहदानी सेवा प्रदान गरिने जानकारी दिए । लोमान्थाङमा आकस्मिक सेवा दिइएको र अब चाँडै लोघेकर दामोदरकुण्ड गाउँपालिकामा पनि सेवा प्रवाह गर्ने कार्यतालिका रहेको उनले जनाए ।