जोमसोम ।
मुस्ताङको थाक सात सय क्षेत्र थासाङमा थकाली चार चन समुदायको उद्गम स्थल मानिन्छ । यो समुदाय परापूर्व कालमा पश्चिम जुम्लाको सिंजाबाट बासस्थान छोडेर त्यहाँ आईपुगेको बताइन्छ । सिंजामा बसेका थकालीहरु किन बासस्थान छोडेर मुस्ताङ पसे भन्नेमा यथार्थ नखुले पनि मार्मिक किंवदन्ती भने छ ।

घरेलु हातहतियार र धनुष वाँण लिएर शिकार खेल्दै जुम्लाबाट उचित बासस्थान खोज्दै मुस्ताङ पसेका थकालीहरुले त्यस बेला नीलगिरी र धौलागिरीको छत्रछाँया, वनजंगल, पानीको स्रोत लगायत सबै दृष्टि उपयुक्त ठानेपछि थाक सात सय क्षेत्रलाई बासस्थान बनाएका थिए ।

यहाँक थकाली चारचनहरु चार देवतालाई पुज्छन् । गौचन, भट्टचन, शेरचन र तुलाचन गरी ४ चन थकालीहरु ४ वटा रंगका आकृतिमा ४ देवताको पूजाआजा गर्छन । थकाली चारचन समुदायले प्रत्येक १२ वर्षको फेरोमा १२ वर्षीय मेला आयोजना गर्छ । यो मेलामा चारचन देवतालाई सार्वजनिक गरिन्छ । त्यसो त थकाली चारचनले ९ वर्षको फेरोमा पनि ९ वर्षीय मेला गर्ने गरेका छन् ।

चारचनले निकाल्ने १२ वर्षीय मेलामा ४ वटै पाँडेको महत्वपूर्ण भूमिका रहन्छ । थकाली चारचनले आफ्ना पाँडेहरुलाई पुरोहितको रुपमा मान्ने परम्परा छ । थकाली चारचन पाँडे पुरोहितहरुले प्रत्येक १२ वर्षमा आयोजना हुने १२ वर्षीय मेलामा पौराणिक ग्रन्थ पुस्तक (ह्रव) वाचन गर्छन् । यही थकाली पाँडेहरुले ह्रव वाचन गर्ने स्थलको नाम हो पुङक्युङ ओडार ।

थाक सात सय क्षेत्रको थासाङमा थकाली चार चन समुदायको धार्मिक स्थल पुङक्युङ ओडार छ

Advertisement

सदियौंदेखि थाक सात सय क्षेत्रका थकालीका पाँडेले यही पुङक्युङ ओढारमा बसेर संयुक्त रुपमा आप्mना देवताहरुको पूजा गर्छन् । थकाली ह््रव वाचन गर्दा चार इष्टदेवी देवतालाई सम्झने गरिन्छ । थकाली सेवा समिति नेपाल थाक सात सय क्षेत्रका केन्द्रीय सदस्य कृष्णकुमार शेरचन थकाली पाँडेहरुले ह्रव वाचन गर्ने स्थल सयौं वर्ष पुरानो रहेको बताउँछन् ।

पाँडेहरुद्वारा १२ वर्षीय मेलामा पूजाआजा गर्ने पुङक्युङ ओढारको भित्री भित्ताको एक शिलामा थकाली चारचनको उदृध गरिएको छ । सदियौं पुरानो शिलामा लेखिएका अक्षरहरु मेटिन लागेको अवस्था छ । त्यस बेला बासस्थान जमाएर बसेका थकालीले चार देवताको ह्रव वाचन गर्ने स्थल ओढारको भित्तामा बनाएका थिए । भित्ताको पुङक्युङ ओढारमा पूजाआजा गर्दै आएका थकाली पाँडेहरुले ओढारभित्रै बसेर चार देवताको पूजाआजा स्वरुप ह्रव वाचन गर्ने प्रचलन छ ।

चारचन समुदायले २०६१ मा थासाङको लार्जुङ स्थित भित्ताको पुङक्युङ ओडारसँगै जोडेर ह्रव वाचन स्थललाई व्यवस्थित बनाए । त्यहाँ एक तले भवन निर्माण गरी ह्रव वाचन केन्द्र र सभा हल बनेको छ । २०६१ मा निर्माण गरिएको ह्रव वाचन केन्द्र अहिले पुनर्निर्माण गरिएको छ ।

देश, विदेशमा बस्ने थकालीहरुबाट चन्दा संकलन गरी २५ लाख लागतमा ह्रव वाचन भवन पुनर्निर्माण गरिएको १३ गाउँका मिरमुखिया जुहार भट्टचनले जानकारी दिए । भवन निर्माण भएसँगै १२ वर्षीय मेलामा पाँडेहरुलाई ह्रव वाचन गर्न सहज हुने भएको छ । बैठक बस्ने र खाना बनाएर खाने व्यवस्थासमेत यहाँ छ ।

सोमबार पुनर्निर्माण गरिएको भवन थकाली थाक सात सय क्षेत्रलाई हस्तान्तरण गरिएको छ । भवनको काम समुदायका थासाङ ३ लेत निवासी नरसिंह शेरचनले जिम्मा लिएका थिए । कार्यक्रममा उनलाई फेदा लगाएर सम्मान गरिएको छ ।