पोखरा ।
कानुन अन्वेषण तथा स्रोत विकास केन्द्र (सेलर्ड)ले इन्टरनेट सेवा प्रदायक, पर्यटन व्यवसायी, नागरिक समाज र सञ्चारकर्मीबीच अनलाइनमा हुने बालबालिकाको यौन शोषण रोकथाम विषयक कार्यशाला गरेको छ ।

कार्यशालामा काठमाडौं स्कुल अफ लका सहप्रा तथा अधिवक्ता कपिल अर्यालले सूचना तथा प्रविधि वा इन्टरनेटको दुरुप्रयोग गरी बालबालिकामाथि हुने हिंसा बढेको बताए । बालबालिकाको अनलाइन सुरक्षाः अवधारणा कानुनी व्यवस्था र अभ्यास विषयक कार्यपत्र पेश गर्दै उनले सूचना प्रविधिमा बढ्दो पहुँच, अवसरसँगै चुनौति थपिएको उल्लेख गरे ।

‘विश्वव्यापी रुपमा बाल यौनदुराचारीले सञ्जाल बनाएर बालबालिकालाई यौन दुव्र्यवहार गरेको पाइएको छ,’उ नले भने, ‘नेपालमा आउने केही पर्यटकले सहयोगको नाममा बाल यौन दुराचार गरेका छन् । त्यसैले पर्यटन व्यवसायी सचेत बन्नु आवश्यक छ ।’

उनले पोखरा आसपासको क्षेत्रमा विदेशी पर्यटकबाट भएका ५० बाल यौन दुराचारीका मुद्दा हेरेको जानकारी दिए ।

उनले पर्यटन व्यवसायलाई सम्मानित सुरक्षित र उत्तरदायी बनाउने उद्देश्यले पर्यटन नीति २०६५ बनेको बताए । विद्युतीय कारोबार ऐन २०६३ को दफा ६० मा न्यायाधिकरण गठन गरेर हरेक जिल्ला तहबाट मुद्दा हेर्ने व्यवस्था भएता पनि न्यायाधिकरण गठन नभएको उनले उल्लेख गरे ।

उनले अनलाइनबाट बाल बालिकालाई हुने हिंसाको सवालमा नेपाल प्रहरीको क्षमता कमजोर भएको तथा अनुसन्धानको दायरा सिमित रहेको दाबी गरे । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरण लगायत इन्टरनेट सेवा प्रदायक संस्थाले सेवाग्राहीले गर्न हुने र नहुने जानकारी पुस्तिकामार्फत दिनुपर्ने उनले प्रस्ताव गरे ।

नेपाल एसोसिएसन अफ टुर्स एन्ड ट्राभल्स एजेन्टस् (नाट्टा) गण्डकी प्रदेश अध्यक्ष हरिराम अधिकारीले पर्यटन व्यवसाय क्षेत्रमा बालबालिकाको सुरक्षाका लागि ध्यान दिने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे । उनले नेपाल भ्रमणमा आउने पर्यटकलाई नेपालको कानुनबारे सुसुचित गर्ने उल्लेख गरे ।

सेलर्डको सुरक्षाका लागि साथ साथ परियोजनाका संयोजक संयोजक तथा अधिवक्ता सन्तोष महर्जनले संस्थाले नेपालमा बालबालिकाको सुरक्षाका लागि नीति निर्माणदेखि कार्यान्वयन तहसम्म सरकारी तथा गैरसरकारी संस्थासँग सहकार्य गरेको जानकारी दिए ।