जोमसोम ।
मुस्ताङमा हुन सक्ने अत्यधिक चिसोबाट स्थानीयलाई बचाउन आवश्यक विपद् प्रतिकार्य तथा व्यवस्थापन थालिएको छ । जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समिति मुस्ताङ तथा जिल्ला स्थित राजनीतिक पार्टीका प्रतिनिधि सम्मिलित बिहीबारको विपद् व्यवस्थापनको बैठकले चिसोका सामना गर्न पूर्वतयारी थाल्ने निर्णय लिएको हो ।

हिमपात हुन सक्ने भएकाले यसबाट नागरिकलाई जोगाउन विपद् प्रतिकार्य युनिट र संयन्त्रलाई पूर्व तयारी अवस्थामा राखिने भएको छ । मुस्ताङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी एवं जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समिति संयोजक जनकराज पन्तले हिमपात र चिसोबाट नागरिकलाई जोगाउन विपद् जोखिम न्यूनीकरण संयन्त्रलाई प्रभावकारी बनाउने निर्णय भएको जानकारी दिए ।

पन्तले हिउँद याममा हिउँ पर्ने, चिसोले नागरिकको स्वास्थ्यमा पार्न सक्ने समस्या, हिमपहिरो र आगलागीका घटनाले संकट उत्पन्न हुन सक्ने भएकाले प्रशासन, सुरक्षा निकाय, कार्यालयहरु, जिल्लाका ५ वटै स्थानीय तह, रेडक्रस, नागरिक समाज, गैसस महासंघ, पत्रकार महासंघ र आम नागरिकलाई जोखिमबाट मुक्त राख्न आवश्यक सजगता अपनाउन अपिल गर्ने निर्णय भएको बताए । विपद्का बेलामा हुन सक्ने जोखिमबाट बँच्न के कसरी प्रतिकार्य गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा छलफलसमेत भएको छ ।

बैठकले विपद् जोखिम न्यूनिकरण तथा व्यवस्थापनका लागि विभिन्न ७ बुँदे निर्णय गरेको छ । बैठकले हिउँद यामको चिसो मौसम र हिमपातको जोखिम र त्यसको असरलाई न्यूनीकरण गर्न सरकारी तथा गैरसरकारी संघ, संस्थाबाट आवश्यक जनचेतनामूलक सामग्री प्रचारप्रसार गर्ने र न्यानो कपडाको जोहो गर्ने निर्णय गरेको छ । हिमपात र चिसोबाट हुने क्षति न्यूनीकरणका लागि सुरक्षा निकायलाई सर्तक अवस्थामा राख्ने, संघीय तथा प्रादेशिक सरकारबाट प्राप्त राहत सामग्रीको समुचित व्यवस्थापन र आवश्यकता अनुसार जिल्ला प्रशासन कार्यालयले वितरण गर्ने जनाइएको छ ।

कागबेनी बाढी पीडितलाई विपद् व्यवस्थापन नियमावली अनुसार राहत वितरण गरिने

Advertisement

गत साउन २८ गते गएको कागबेनी बाढी प्रभावित क्षेत्रका घरबारविहीन परिवारलाई संघ तथा प्रदेश सरकारले उपलब्ध गराएको राहत रकम संघीय र प्रादेशीक विपद् व्यवस्थापन नियमावलीमा रहेको राहत वितरण मापदण्ड अनुसार विवरण संकलन गरी प्रक्रिया पु¥याएर वितरण गर्ने निर्णय भएको छ ।

घरपझोङ ४ जोमसोममा पर्यटन प्रहरीलाई १ रोपनी जग्गा, घरपझोङ ३ एक्लेभट्टीमा जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यालयलाई २ रोपनी जग्गा र वारागुङ ५ फल्याकमा स्वास्थ्य चौकी निर्माण गर्न २ रोपनी बढी जग्गा माग भएको छ । सो जग्गा विपद् व्यवस्थापनका लागि आवश्यक नपर्ने भएकाले लिजमा दिन सिफारिस गर्ने निर्णय भएको छ ।

चिसोले बस्ती सुनसान

अत्यधिक चिसो भएपछि उपल्लो मुस्ताङका अधिकांश बासिन्दा अहिले बेंसी झरिसकेका छन् । हिमपात र चिसोबाट जोगिन उपल्लो मुस्ताङका ८० प्रतिशत नागरिक बेंसी झरिसकेको मुस्ताङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी पन्तले जानकारी दिए ।

गाउँमै घर र पशुचौपया रेखदेखमा बसेकामध्ये अधिकांश ज्येष्ठ नागरिक र गोठालामात्र छन् । विगतमा मंसिर अगावै झर्ने उपल्लो मुस्ताङी यस पटक भने कोरला नाका खुलेकाले केही ढिलो बेसी झरेका हुन् । अहिले चिसो र हिमपातको जोखिमका कारण धेरैजसोले घरमा ताल्चा मारेर जाडो छल्न बेंसी झरिसकेको लोमान्थाङ ५ का वडाध्यक्ष ढुक्के बिष्ट बताउँछन् ।

उपल्लो मुस्ताङमा सीमा सुरक्षाका लागि बसेका सशस्त्र प्रहरीको बिओपी र र प्रहरी इकाइ साविककै कार्यस्थलमा रहेको जिल्ला प्रशासन कार्यालय मुस्ताङले जनाएको छ । नागरिक बेंसी झरिसकेकाले उपल्लो मुस्ताङमा अहिले सुनसान बनेको छ ।

पर्यटकीय सिजनमा निकै चहलपहल हुने लोमान्थाङ बजारका समेत डेढ दर्जन होटलमध्ये २/३ वटा मात्र सञ्चालनमा छन् ।
चिसोकै कारण संघ, प्रदेश र स्थानीय तहका सबै विकास, निर्माणका काम रोकिएका छन् । तल्लो मुस्ताङका पनि एक तिहाइ बासिन्दा बेंसी झरिसकेका छन् । स्याउ बगैचा व्यवस्थापनका लागि स्थानीय कृषक गाउँमा छन् । अहिले उपल्लो मुस्ताङमा माईनस २० डिग्री र तल्लो मुस्ताङमा माइनस ८ डिग्री तापक्रम छ ।

उपल्लो मुस्ताङमा मुख्य र शाखा नदी बरफ बनेका छन् । घरका धारा, पोखरी र सिंचा कुलोसमेत जमेका छन् । पशुचौपायालाई आहार खुवाउन र दैनिक उपयोगका लागि समेत पानीको प्रयोग गर्न कठिनाइ रहेको ठिङ्गरका स्थानीय कर्मासम्टुक गुरुङ बताउँछन् । चिसोले यातायातका साधन आउजाउ गर्न समेत सकस हुन्छ ।