पोखरा ।
विद्यालयमा शिक्षकभन्दा पहिल्यै पुग्ने कोही हुन्छ भने त्यो सहयोगी वा लेखापाल हुन्छ । शिक्षकलाई शिक्षणका लागि बन्दोबस्तीका लागि पनि उनीहरुले सहजीकरण गर्छन् । तर दुर्भाग्य के भने विद्यालयहरुमा शिक्षकहरुको दरबन्दी हुन्छ, विद्यालय सहयोगी र लेखापालको दरबन्दी हुँदैन ।

दरबन्दीअनुसार सरकार शिक्षकहरुलाई तलब पठाउँछ । तर दरबन्दी नै नभएको विद्यालय सहयोगीका लागि भनेर मासिक ८ हजार अनि लेखापालका लागि १३ हजार ५ सय रुपैयाँमात्रै पठाउँछ । सिंगो विद्यालयको काममा खटिने सहयोगीका लागि मासिक ८ हजार वा लेखापालका १३ हजार ५ सय भनेको सरकारले तोकेको मजदुरहरुको न्यूनतम पारिश्रमिकभन्दा पनि कम हो ।

नेपाल विद्यालय कर्मचारी परिषद कास्कीका अध्यक्ष हरिश्चन्द्र बास्तोला भन्छन्, ‘नेपाल सरकारका निजामती कर्मचारीमा कार्यालय सहयोगीको तलब ३५ हजार पुगेको छ ।’

देशभरका ३२ हजारभन्दा बढी विद्यालयमध्ये सबैमा लेखापाल र सहयोगी चाहिन्छ तर दरबन्दी सरकारले दिँदैन । यो अवस्था अहिलेको होइन, नेपालमा जहिलेदेखि विद्यालयहरु खुले त्यहिलेदेखिकै हो भन्छन् शिवशक्ति मावि फूलबारी पोखरामा लेखापालसमेत रहेका बास्तोला । ‘नेपाल सरकारलाई विद्यालयमा लेखापाल र विद्यालय सहयोगी चाहिँदैन भने विदा देओस, चाहिन्छ भने दरबन्दी देओस्,’ बास्तोलाले भने, ‘मान्छेलाई यसरी पेन्डुलम बनाउन पाइँदैन, ५८ वर्षसम्म काम गरेर खाली हात पठाउन पाइन्न ।’

परिषदले विद्यालयमा लेखापाल र विद्यालय सहयोगीको दरबन्दी स्थापनाको माग गर्दै देशभर आन्दोलन गरिरहेको छ । त्यसै सन्दर्भमा शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाइ कास्की कार्यालयमा पनि साता दिनदेखि धर्ना चलिरहेको छ ।

‘राष्ट्रपतिलाई पनि भन्यौं, प्रतिनिधि सभामा सांसदज्यूहरुले पनि भनिरहनुभएको छ, सरकारले नीति तथा कार्यक्रममा पनि राख्यो,’ बास्तोलाले भने, ‘तर बजेटमा चाहिँ आएन ।’

बास्तोलाकै भनाइमा पोखरा महानगरपालिकालेले विद्यालयका कार्यालय सहयोगीहरुलाई मासिक ७ हजार थप गरिदिने गरेको छ । लेखापाललाई ७ हजार रुपैयाँ पनि थप्ने गरेको छ । कतिपय विद्यालयले स्रोत अनुसार पनि थपिदिन्छन् । बास्तोला भन्छन्, ‘सक्ने विद्यालयले पनि थप्छन्, नसक्नेले थपेका छैनन् । उही काम गर्नेलाई कतै धेरै कतै थोरै दिन भएन भन्ने हाम्रो माग हो ।’ बास्तोलाका अनुसार कास्कीका सामुदायिक विद्यालयहरुमा १२७ जना लेखापाल र बाँकी सहयोगी गरी ५०६ जना गैरशिक्षक कर्मचारी छन् । देशभर ३५ हजार ६८ जना छन् ।

संघीय सरकारको नीति तथा कार्यक्रमको बुँदा १२७ मा सामुदायिक विद्यालयमा कार्यरत कर्मचारीहरुको सेवासुविधा लगायत विषयलाई सम्बोधन गरिने भनिएको छ । जिल्ला केन्द्रित आन्दोलनको सुनुवाइ नभएको हुँदा काठमाडौं केन्द्रित आन्दोलन गरिने बास्तोलाले बताए । ‘अब आइतबारबाट काठमाडौंमा ३५ हजार ६८ जनै जम्मा भएर आन्दोलन गर्दछौं,’ उनले भने ।