बेगनास र रुपातालको छेउछाउ पर्ने पचभैयामा चिडियाखाना बनाउने एउटा योजना बन्यो । त्यसैका लागि भनेर युनाइटेड क्लबले पोखरा महोत्सवको बचत खर्चन थाल्यो । चिडियाखाना नै चाहिँ संघ सरकारले मात्रै खोल्न सक्ने कानुनी व्यवस्थाका कारण पचभैयाको प्रयासलाई वन्यजन्तु उद्धार केन्द्रसँगै जुलोजिकल पार्कका रुपमा विकास गर्ने भनियो । हुन पनि यसको सुरुआत घाइते र बिरामी वन्यजन्तुको उद्धार र उपचार केन्द्रकै रुपमा भएको छ । अहिले जे जति वन्यजन्तु प्रस्तावित चिडियाखाना वा उद्धार केन्द्रमा छन्, ती सबै उद्धार गरी त्यहाँ पुर्‍याइएका हुन् । उपचार पनि कतिपय चिल र गिद्धहरुलाई खुला आकाशमै जान दिइएको छ । २ वटा चितुवा त उपचारपछि आफैं भागेर निस्केका पनि छन् । पचभैया भनिए पनि चैनपुरसम्मको १ सय ३४ हेक्टर भूभाग र जंगल चिडियाखानाका लागि प्रस्तावित छ ।

अजिंगर, मृग, हुचिल, नीर बिरालो, नील गाई लगायत वन्यजन्तु अहिले नै उद्धार केन्द्रमा छन् । मृगको लागि छुट्टै पिँजरा छ । चितुवाका लागि पनि पिँजरा छ । एक किसिमले पचभैयामा चिडियाखानाको प्रचार भइसकेको छ । कतिपय पर्यटकका पाइला पुगिसकेका छन् । जनस्तरबाटै भएको यस्तो प्रयासमा गण्डकी प्रदेश सरकारले होस्टेमा हैंसे गर्दै ३ करोड रुपैयाँ बजेट विनियोजन पनि गर्‍यो । तर केही स्थानीयकै विरोधका कारण अहिले जुलोजिकल पार्क निर्माण अघि बढ्न सकेको छैन ।

समेटिएका सबै सामुदायिक वनका उपभोक्तालाई साधारण सदस्य राखेर बनेको गैरनाफामूलक कम्पनीकै विरुद्ध मुद्दा परेर अदालतमा विचाराधीन छ । मुद्दाको टुंगो अदालतले लगाउने नै छ । यस्तो योजना जसले स्थानीयलाई पनि प्रत्यक्ष लाभ दिनसक्ने थियो । पर्यटन प्रवद्र्धन हुनसक्ने थियो । वन्यजन्तुको उद्धार हुने थियो । संरक्षण हुने थियो । यस्ता योजनामा पनि सहमति र सहकार्य गरी अघि बढ्नु मनासिव हो । तर जब मुद्दा नै परिसक्यो भने यो अब अदालतकै विषय बन्यो । अदालतलाई यो विषयमा सुझाव दिन सकिन्न, तर निवेदन गर्न के सकिन्छ भने छिनोफानो छिटो भइदिए जाती ।

युनाइटेड क्लबले वन्यजन्तु उद्धार केन्द्र र जुलोजिकल पार्क निर्माणको कार्य अघि सार्नु आफैंमा किन स्तुत्य हो भने यो सरकारी स्तरबाटै गरिनुपर्ने काम हो । मानिस बिरामी हुँदा उपचार गर्ने ठाउँ अस्पताल हुन्छ भने वन्यजन्तुको पनि उपचारस्थल चाहिन्छ नै । यो पृथ्वी सबै प्राणीको साझा घर हो । जति हक मानिसको छ, त्यति नै छ वन्यजन्तुको पनि । बरु मानिसको अस्तित्व नभए पनि वन्यजन्तुको अस्तित्व सम्भव होला तर वन्यजन्तुविहीन पृथ्वी मानव अस्तित्वका लागि असन्तुलित हुनेछ । पोखरा महोत्सवको बचतले मात्रै वन्यजन्तु उद्धार केन्द्र सुरु र सञ्चालन हुन सम्भव हुँदैन । सरकारी स्तरबाट हातेमालो चाहिन्छ । सरकारबाट त्यस्तो साथ र समर्थन अवश्य हुनेछ भन्ने विश्वास गरौं । अहिलेलाई भने चिडियाखानाको परिकल्पनाकार र कार्यान्वयनकर्ता युनाइटेड क्लबको आयोजनामा मंगलबारदेखि अमरसिंह चौर पोखरामा सुुरु हुने दसौं पोखरा महोत्सव सफलताको शुभकामना ।