कृष्ण न्यौपाने
दमौली

११ वर्षअघि २ वटा गाईबाट व्यवसाय सुरु गर्दा तनहुँको आँबुखैरेनी गाउँपालिका ३ का अमृत केसीले कुनै समय जिल्लाकै नमूना गाईपालक बन्छु भन्ने सोचेकै थिएनन् । सानो लगानीबाट गाईपालन थालेका उनी अहिले जिल्लाकै नमूना कृषकको रुपमा परिचित छन् । ‘गाईपालनबाटै जिल्लामा परिचित हुन्छु भन्ने सोचेकै थिइनँ,’ उनले भने ।

गाईपालनमा १ करोडभन्दा बढी लगानी भइसकेको छ । अझै लगानी थप्ने योजना केसीले सुनाए । उनका अनुसार गाई खरिद र पूर्वाधार निर्माणका लागि १ करोडभन्दा बढी लगानी भएको हो । २०६५ सालअघि माछापालन गरेका उनले माछालाई दाना खुवाउनका लागि नै गाईपालन सुरु गरेका थिए । केसीले भने, ‘धान खेती राम्रो नभएपछि माछापालन सुरु गरें ।

माछालाई दानाको रुपमा के दिने भनेर छलफल गर्दा गाई नै पाल्ने निष्कर्षमा पुगेको थिएँ र गाईपालन र माछापालनलाई सँगसँगै अगाडि बढाएँ ।’

केसीले गाईको गोबर माछालाई दानाको रुपमा प्रयोग गर्ने गरिएको जानकारी दिए । उनको गाई फार्ममा अहिले ७० वटा दुहुना गाई छन् । फार्मबाट दैनिक २ सय ७५ लिटर दूध बिक्री हुन्छ । उत्पादित दूध आँबुखैरेनी बजारमै प्रतिलिटर ८० को दरले बिक्री हुन्छ । ‘दूध उत्पादन भएपछि बिक्री हुन्न कि भन्ने चिन्ता छैन,’ उनले थपे ।

मासिक सबै खर्चं कटाएर १ लाखसम्म आम्दानी हुने गरेको छ । फार्ममा ५ महिला र ५ पुरुष गरी १० जनाले रोजगारी पाएका छन् । उनले ७० रोपनी क्षेत्रफलमा घाँसखेतीसमेत गरेका छन् । गाईलाई दाना र चोकर खुवाउँदा लागत बढी हुने भएपछि घाँसखेती थालेको उनले खुलाए । ‘आफ्नै जग्गा त्यसै फालिएर बसेको थियो । दाना र चोकर खुवाउँदा लागत बढी परेपछि घाँसखेतीसमेत थालेको हुँ’, केसीले भने ।

बाच्छाबाच्छी पाल्नका लागि छुट्टै गोठ बनाउने तयारी भएको छ । त्यसका लागि उनलाई गण्डकी प्रदेश सरकारको भूमि, व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले सहयोग गर्ने भएको छ । गाई फार्ममा दूध दुहुनका लागि मेसिन किनिएको छ । नमूना फार्म स्थापना गर्ने उद्देश्यसहित मन्त्रालयले उनको फार्मलाई अनुदानका लागि छानेको हो । मन्त्रालयले फार्मलाई १३ लाख अनुदान दिनेछ भने त्यसमा १३ लाख आफैंले थप गर्नुपर्ने छ ।